Przewody kompensacyjne i termoelektryczne do czujników temperatury.

Przewody kompensacyjne, przedłużające oraz termoelektryczne są niezbędnym elementem w systemach pomiaru temperatury z wykorzystaniem czujników termoelektrycznych (termopar). Stosuje się je do prawidłowego i precyzyjnego przesyłu sygnału termoelektrycznego z miejsca pomiaru do urządzeń kontrolno-pomiarowych, takich jak regulatory temperatury, rejestratory danych czy systemy automatyki przemysłowej.

Zastosowanie przewodów kompensacyjnych i termoparowych

Przewody te znajdują szerokie zastosowanie w:

• przemyśle chemicznym i petrochemicznym,

• energetyce i ciepłownictwie,

• hutnictwie i metalurgii,

• produkcji tworzyw sztucznych i przemyśle gumowym,

• przemyśle spożywczym,

• laboratoriach badawczych i kalibracyjnych.

Dzięki różnym rodzajom izolacji (PVC, silikon, włókno szklane, fluoropolimery FEP/MFA/PFA) przewody mogą być stosowane zarówno w warunkach standardowych, jak i w środowiskach agresywnych chemicznie, o wysokiej wilgotności czy przy bardzo wysokich temperaturach.

Rodzaje przewodów do termopar

• Przewody kompensacyjne – wykonywane ze stopów zastępczych, które w ograniczonym zakresie temperatur (zwykle do 100–200°C) mają takie same właściwości termoelektryczne jak termopary. Stosuje się je głównie w przypadku termopar typu K, N, R, S i B, gdzie użycie drogich materiałów (platyna, rod) byłoby nieekonomiczne.

• Przewody termoelektryczne (termoparowe) – produkowane z tych samych materiałów co termopary, przeznaczone do pracy w pełnym zakresie temperatur i charakteryzujące się najwyższą dokładnością (klasa 1).

• Przewody przedłużające – wykonywane z materiałów identycznych jak termopary, ale stosowane wyłącznie do połączeń w ograniczonym zakresie temperatur. Zwykle produkowane w klasie dokładności 2.

Normy i klasy dokładności

Przewody kompensacyjne i termoparowe są zgodne z międzynarodowymi normami:

• PN-EN 60584-1 – określającą napięcia termoelektryczne poszczególnych typów termopar,

• PN-EN 60584-2 – definiującą dopuszczalne odchylenia i klasy dokładności,

• PN-EN 60584-3 – regulującą oznaczenia barwne przewodów.

Dostępne są dwie klasy dokładności:

• klasa 1 – wyższa dokładność,

• klasa 2 – standardowa dokładność do ogólnych zastosowań przemysłowych.

Oznaczenia barwne przewodów

Kolorystyka izolacji przewodów termoelektrycznych, przedłużających i kompensacyjnych jest standaryzowana i zależy od typu termopary (np. J, K, N, T, S, R, B). Dla termopar typu B stosuje się przewody miedziane, które mogą pracować do 100°C.

Oznaczenie kolorystyczne przewodów kompensacyjnych i termoparowych wg różnych norm.

Najczęściej używane przewody termoparowe, przedłużające i kompensacyjne:

Termopary typu J (Fe-CuNi):

• JX SLSL 2×0,22mm2: Przewód termoparowy (przedłużający) typu J (Fe-CuNi), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: silikon, izolacja powłoki: silikon.
• J TW 2×1/0,20mm: Przewód termoparowy typu J (Fe-CuNi), przekrój żył: 2×1/0,20mm (0,03mm2) (drut), izolacja żył: teflon (PFA), skrętka: żyły splecione ze sobą
• J TW 2×0,22mm2: Przewód termoparowy  typu J (Fe-CuNi), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: teflon (PFA), skrętka: żyły splecione ze sobą
• J TT 2×0,22mm2: Przewód termoparowy  typu J (Fe-CuNi), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: teflon (PFA), izolacja powłoki: teflon (PFA).
• JX GLGLP 2×0,22mm2: Przewód termoparowy (przedłużający) do termopary typu J (Fe-CuNi), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: włókno szklane, izolacja powłoki: włókno szklane oraz oplot stalowych pokrywanych galwanicznie.

Termopary typu T (Cu-CuNi):

• T TW 2×1/0,20mm: Przewód termoparowy typu T (Cu-CuNi), przekrój żył: 2×1/0,20mm (0,03mm2) (drut), izolacja żył: teflon (PFA), skrętka: żyły splecione ze sobą
• T TW 2×0,22mm2: Przewód termoparowy  typu T (Cu-CuNi), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: teflon (PFA), skrętka: żyły splecione ze sobą
• T TT 2×0,22mm2: Przewód termoparowy  typu T (Cu-CuNi), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: teflon (PFA), izolacja powłoki: teflon (PFA).

Termopary typu E (NiCr-CuNi):

• E TT 2×0,22mm2: Przewód termoparowy  typu E (NiCr-CuNi, przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: teflon (PFA), izolacja powłoki: teflon (PFA).

Termopary typu K (NiCr-Ni):

• KCA SLSL 2×0,22mm2: Przewód kompensacyjny do termopary typu K (NiCr-Ni), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: silikon, izolacja powłoki: silikon.
• KCA SLSL 2×0,75mm2: Przewód kompensacyjny do termopary typu K (NiCr-Ni), przekrój żył: 2×0,75mm2 (linka), izolacja żył: silikon, izolacja powłoki: silikon.
• K SLSL 2×0,22mm2: Przewód termoparowy do termopary K (NiCr-Ni), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: silikon, izolacja powłoki: silikon.
• K TW 2×1/0,20mm: Przewód termoparowy typu K (NiCr-Ni), przekrój żył: 2×1/0,20mm (0,03mm2) (drut), izolacja żył: teflon (PFA), skrętka: żyły splecione ze sobą
• K TW 2×0,22mm2: Przewód termoparowy  typu K (NiCr-Ni), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: teflon (PFA), skrętka: żyły splecione ze sobą
• K TT 2×0,22mm2: Przewód termoparowy do termopary typu K (NiCr-Ni), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: teflon (PFA), izolacja powłoki: teflon (PFA).
• KCA GLGLP 2×0,22mm2: Przewód kompensacyjny do termopary typu K (NiCr-Ni), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: włókno szklane, izolacja powłoki: włókno szklane oraz oplot stalowych pokrywanych galwanicznie.
• K GLGLP 2×0,22mm2: Przewód termoparowy do termopary typu K (NiCr-Ni), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: włókno szklane, izolacja powłoki: włókno szklane oraz oplot stalowych pokrywanych galwanicznie.

Termopary typu N (NiCrSi-NiSi):

• NCA SLSL 2×0,22mm2: Przewód kompensacyjny do termopary typu N (NiCrSi-NiSi), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: silikon, izolacja powłoki: silikon.
• NX GLGLP 2×0,22mm2: Przewód termoparowy (przedłużający) do termopary typu N (NiCrSi-NiSi), przekrój żył: 2×0,22mm2 (linka), izolacja żył: włókno szklane, izolacja powłoki: włókno szklane oraz oplot stalowych pokrywanych galwanicznie.
• NC SLSLP 2×1,50mm2: Przewód termoparowy (przedłużający) do termopary typu N (NiCrSi-NiSi), przekrój żył: 2×1,50mm2 (linka), izolacja żył: silikon, izolacja powłoki: silikon oraz oplot stalowych pokrywanych galwanicznie.

Termopary typu R(PtRh13-Pt) i S  (PtRh10-Pt):

• RCA/SCA SLSL 2×1,00mm2: Przewód kompensacyjny do termopar typu R(PtRh13-Pt) i S  (PtRh10-Pt), przekrój żył: 2×1,00mm2 (linka), izolacja żył: silikon, izolacja powłoki: silikon.
• RCA/SCA SLSLP 2×1,550mm2: Przewód kompensacyjny do termopar typu R(PtRh13-Pt) i S  (PtRh10-Pt), przekrój żył: 2×1,50mm2 (linka), izolacja żył: silikon, izolacja powłoki: silikon oraz oplot stalowych pokrywanych galwanicznie.

Dlaczego warto stosować przewody kompensacyjne i termoparowe?

• zapewniają precyzyjny przesył sygnału pomiarowego,

• eliminują błędy pomiarowe wynikające z niewłaściwego przewodzenia,

• pozwalają na optymalizację kosztów w przypadku drogich termopar platynowych,

• dostępne są w szerokim wyborze izolacji, co umożliwia dobór przewodu do konkretnego środowiska pracy.

Powiązane produkty:

• Czujniki temperatury – termopary i rezystancyjne

• Uniwersalne regulatory temperatury

• Elektroniczne rejestratory temperatury 

• Przetworniki temperatury

FAQ – Przewody kompensacyjne i termoparowe

1. Do czego służą przewody kompensacyjne i przedłużające do termopar?
Przewody kompensacyjne i przedłużające stosuje się do łączenia czujników termoelektrycznych (termopar) z urządzeniami pomiarowymi, takimi jak regulatory temperatury czy rejestratory danych. Ich zadaniem jest zapewnienie dokładnego przesyłu sygnału termoelektrycznego bez zakłóceń i błędów pomiarowych.

2. Jaka jest różnica między przewodami kompensacyjnymi a termoparowymi?

• Przewody kompensacyjne wykonane są z tańszych stopów zastępczych i odwzorowują charakterystykę termopary w ograniczonym zakresie temperatur (do 100–200°C).

• Przewody termoparowe produkowane są z tego samego materiału co termopara i mogą pracować w pełnym zakresie temperatur, oferując najwyższą dokładność pomiarów.

3. W jakich typach termopar stosuje się przewody kompensacyjne?
Przewody kompensacyjne najczęściej wykorzystuje się w termoparach typu K i N, a także w termoparach z metali szlachetnych typu R, S i B, gdzie zastosowanie przewodów wykonanych z platyny i rodu byłoby zbyt kosztowne.

4. Jakie są klasy dokładności przewodów kompensacyjnych i termoparowych?
Zgodnie z normą PN-EN 60584-2, przewody są dostępne w dwóch klasach:

• klasa 1 – wyższa dokładność pomiarów,

• klasa 2 – standardowa dokładność, wystarczająca w większości zastosowań przemysłowych.

5. Jakie izolacje stosuje się w przewodach do termopar?
W zależności od warunków pracy stosuje się różne rodzaje izolacji:

• PVC – do zastosowań standardowych,

• silikon – odporny na wyższe temperatury,

• włókno szklane – do pracy w wysokich temperaturach,

• FEP, PFA, MFA – fluoropolimery o wysokiej odporności chemicznej i temperaturowej.

6. Jak rozpoznać przewody kompensacyjne i termoparowe?
Kolorystyka przewodów jest ustandaryzowana i określona w normie PN-EN 60584-3. Dzięki temu łatwo zidentyfikować przewód dedykowany do konkretnego typu termopary (np. J, K, N, T, R, S, B).

7. Dlaczego przewody kompensacyjne są tańsze od termoparowych?
Ponieważ są wykonane ze stopów zastępczych, które mają podobne właściwości termoelektryczne jak oryginalne materiały termopary, ale tylko w ograniczonym zakresie temperatur. Dzięki temu są tańszą alternatywą w aplikacjach, które nie wymagają pracy w pełnym zakresie temperaturowym.